Feliks Dzierżyński urodził się 11 września 1877 r. w Oziembłowie na Wileńszczyźnie w polskiej rodzinie szlacheckiej. Od 1895 r. w Litewskiej Socjal-Demokracji. W Kownie redagował nielegalne pismo „Robotnik Kowieński”, tam w 1897 r. został po raz pierwszy aresztowany. W następnych latach do wybuchu rewolucji został aresztowany aż sześć razy, dwukrotnie zesłany na Syberię, gdzie poznał Lwa Trockiego. Należał w 1900 roku do założycieli Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL), partii o charakterze marksistowskim. Przebywając w Berlinie wchodził w skład Komitetu Zagranicznego SDKPiL. Kierował rewolucją w Królestwie Polskim (1905 – 1907). W czasie rewolucji lutowej w 1917 roku poparł bolszewików. Zamieszkał w Piotrogrodzie gdzie został jednym z bliskich współpracowników Lenina i rozpoczął karierę polityczną w partii bolszewickiej. Przełomem w jego karierze politycznej stał się jego awans na szefa Wszechrosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Kontrrewolucją, Sabotażem i Spekulacją (Czeka) w grudniu 1917 roku, w tym samym czasie pełnił funkcję komisarza spraw wewnętrznych. W czasie wojny domowej w Rosji stał się inicjatorem tzw. czerwonego terroru. „Czeke” przekształcono w Państwowy Zarząd Polityczny (GPU) i Zjednoczony Zarząd Polityczny (OGPU), którymi kierował aż do śmierci. Policja polityczna pod jego kierownictwem została utożsamiona z brutalną polityką państwowego terroru. Jest wiele relacji mówiących o tym, jak Dzierżyński osobiście rozprawiał się z tzw. wrogami ludu. W czasie wojny polsko-bolszewickiej był członkiem Rady Wojennej. Wchodził także w skład Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski, utworzonego 30 lipca 1920 roku w Białymstoku przez Lenina. Poza Czeką, Dzierżyńskiemu powierzono komisariat ludowy komunikacji i przewodnictwo Najwyższej Radzie Gospodarczej. Po śmierci Lenina w 1924 roku stał po stronie stalina, któremu pomógł w rozgrywce przeciw Trockiemu. Feliks Dzierżyński zmarł na atak serca 20 lipca 1926 r. w Moskwie, podczas posiedzenia Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii. (PAP).
